Trzeci miesiąc ciąży

To już ostatnie tygodnie złego samopoczucia. Już niedługo usłyszysz bicie serca swojego dziecka i poczujesz radość z wyjątkowego stanu ciąży.

Jak rozwija się maluszek?

W tym miesiącu dziecko dalej rozwija się w szalonym tempie. Płód zaczyna coraz bardziej przypominać noworodka. Maluch osiągnął już długość 2 cm. Tworzą się powieki, które jeszcze przez trzy miesiące pozostaną zamknięte, powstają wszystkie części narządu wzroku: rogówka, soczewka, siatkówka. Tworzą się poszczególne części jamy ustnej i gardła, formują się zawiązki zębów, pojawiają się wargi. Dziecko ma ukształtowane rączki, palce, a nawet paznokcie. Rozpoczyna się produkcja krwinek, insuliny, żółci i hormonu wzrostu. Maluch sprawdza swoje możliwości. Porusza się w macicy, zgina kończyny, przeciąga się, nawet marszczy brwi.

Jak czuje się mama?

Możesz zauważyć pierwsze zmiany sylwetki i powiększenie piersi (stają się też bardziej wrażliwe). Być może zauważysz, że twój brzuch zaczyna wyraźnie się zaokrąglać. Ten miesiąc dzieli się na dwie części. Do ok. 12.-13. tygodnia mogą ci jeszcze dokuczać nudności, senność, zgaga, bóle głowy, krwawienia z nosa, zaparcia. Potem stopniowo zaczną one ustępować i  pod koniec 3. miesiąca ciąży, dotrze do ciebie, że czujesz się coraz lepiej.

Między 11. a 14. tygodniem ciąży, będziesz mieć pierwsze badanie USG. Podczas badania położysz się na kozetce obok ultrasonografu.  Lekarz wprowadzi do twojej pochwy cienką, podłużną sondę.  Na tym etapie płód jest jeszcze zbyt mały, by dało się go dobrze zobaczyć przez powłoki brzuszne. Głowica dopochwowa znajdzie się o kilka centymetrów od zarodka, dzięki czemu będzie on doskonale widoczny na ekranie monitora. Zobaczysz zarys postaci z dużą główką i kończynami.

Na jego podstawie badania  sprawdzi m.in.:

• czy maleństwo jest ruchliwe i czy bije jego serduszko;
• czy ciąża rozwija się, tak jak powinna i jakie jest ryzyko wystąpienia nieprawidłowości genetycznych
• ile dziecko mierzy od czubka głowy do kości ogonowej (to pomoże określić wiek ciąży i przewidywany termin porodu);
• czy nosisz w sobie jedno maleństwo, czy np. bliźnięta

Gdy lekarz  ma wątpliwości co do stanu zdrowia maluszka, zleca dokładniejsze badania prenatalne. Dzięki temu dziecko można leczyć już w łonie mamy. Żadne z badań prenatalnych nie jest refundowane. Prezentujemy poniżej opis badań prenatalnych:

Test PAPP-A (połączony)

Przeprowadza się między 10. a 14. tygodniem ciąży. Pozwala ocenić ryzyko wystąpienia zespołu Downa, zespołu Edwardsa i zespołu Patau. Polega na ocenie stężenia białka PAPP-A oraz beta hCG. Do badania pobiera się próbkę krwi matki. Dodatkowo wskazane jest wykonanie badania USG do dokładnej oceny wieku płodu i pomiaru warstwy płynu w tkance podskórnej szyi płodu (tzw. przezierności karkowej). Ryzyko wystąpienia wady oblicza program komputerowy uwzględniający także wiek matki. Wynik otrzymuje się po kilku dniach. Dodatni stanowi wskazanie do dalszej diagnostyki. Wynik ujemny oznacza niskie ryzyko wystąpienia wady, nie daje jednak całkowitej pewności, że dziecko jest zdrowe. Czułość testu, czyli wskaźnik wykrywania istniejących wad, wynosi 90 proc.

Test potrójny

Polega na pobraniu krwi matki i oznaczaniu w niej poziomów alfa-fetoproteiny (AFP), beta hCG i wolnego estriolu. Dodatkowo można oznaczyć poziom inhibiny A i wtedy badanie nosi nazwę testu poczwórnego. Przy poszczególnych wadach płodu występują charakterystyczne zmiany stężenia tych substancji. Podobnie jak przy teście PAPP-A w obliczeniu ryzyka pomagają specjalne programy komputerowe uwzględniające wiek matki. Badanie robi się między 15. a 22. tygodniem ciąży, a wyniki są gotowe po kilku dniach. Czułość testu w stosunku do zespołu Downa wynosi około 60 proc.

Test zintegrowany

Polega na wykonaniu testu PAPP-A w 11.-13. tygodniu ciąży i testu potrójnego w 15.-20. tygodniu ciąży, a następnie obliczeniu łącznego ryzyka wystąpienia wad genetycznych za pomocą specjalnego programu komputerowego. Czułość testu wynosi około 90 proc., rzadziej też stwierdza on wadę tam, gdzie faktycznie jej nie ma.

USG genetyczne – USG obrazuje narządy wewnętrzne za pomocą odbicia wiązki ultradźwięków przetwarzanych następnie na ekranie komputera. Umożliwia to precyzyjną ocenę budowy narządów dziecka w łonie matki. Podczas tego badania lekarz ocenia kilkadziesiąt parametrów budowy płodu, oglądając i mierząc poszczególne narządy. Szczególną uwagę zwraca się na szerokość tak zwanej przezierności karkowej (NT) oraz obecność kości nosowej. Takie badanie pozwala wykryć większość wad serca, wodogłowie, przepukliny rdzeniowe i brzuszne.

Dobre rady położnej i ginekologa  na trzeci miesiąc

1. bóle głowy –   dokuczają często w ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze. Spowodowane jest to zmianami  hormonalnymi.  . By złagodzić dolegliwości, jak najczęściej staraj się relaksować , słuchaj muzyki klasycznej , możesz też zapisać się na jogę dla ciężarnych. Jeśli bóle głowy są częste i uporczywe, powiedz o nich lekarzowi.

2. krwawienie z nosa – podniesiony poziom estrogenów i progesteronu powoduje zwiększenie przepływu krwi przez śluzówkę nosa. Staje się  ona obrzmiała i delikatniejsza, pojawia się katar i krwawienia. Pomoże nawilżacz powietrza i nawilżanie śluzówki preparatami soli morskiej. Krwawienie zatrzymasz, pochylając się do przodu w pozycji siedzącej i przez 5 minut uciskając nozdrza palcami. Jeśli krwawienia będą częste, poinformuj o tym  swojego lekarza.

3. skurcze łydek – wiążą się często z niedoborem magnezu i potasu. Kup w aptece preparat, który oprócz magnezu zawiera witaminę B6 ułatwiającą jego przyswajanie. Jeśli przyjmujesz poza tym preparat multiwitaminowy dla kobiet w ciąży, spytaj lekarza, jak dobrać dawkę magnezu. Warto powstrzymać się od picia kawy i herbaty, bo oba te napoje utrudniają wchłanianie tego pierwiastka.

4. bóle nóg, mrowienie oraz uczucie ciężkości – mogą świadczyć o zagrażających kłopotach z żylakami. Unikaj stania i siedzenia przez długi czas. Nie siadaj ze skrzyżowanymi nogami i udami przywierającymi do krzesła. Jak najczęściej odpoczywaj z nogami uniesionymi do góry. Noś specjalne rajstopy przeciwżylakowe. Powinny ci też pomóc ćwiczenia i delikatny masaż stóp.

5. zaparcia – problemy z wypróżnianiem się są ubocznym skutkiem zmian hormonalnych. Progesteron i inne gestageny (hormony ciążowe) osłabiają perystaltykę jelit. Należy dużo pić, unikać gotowanej marchwi, ryżu i słodyczy. Zaleca się dietę bogatą w błonnik: pieczywo z pełnego przemiału, kasze, otręby zbożowe. Rozluźniająco działają też warzywa, owoce, suszone śliwki i orzechy. Warto pamiętać o jogurtach, które wzbogacają florę bakteryjną jelit. Zaparcia mogą być ubocznym skutkiem przyjmowania preparatów żelaza. Jeśli zażywasz suplement żelaza, niech nie martwi cię ciemny, niemal czarny kolor stolca – to normalny objaw.