Kolka niemowlęca sprawia ból dziecku, a dla rodziców jest przyczyną zmartwień. Duży odsetek niemowląt cierpiących na tę przypadłość sprawia, że metody jej leczenia są powszechnie znane. Co ważne, w wielu przypadkach dziecku można pomóc już w domu. Mniej znane od sposobów leczenia są przyczyny tej choroby. Nie zawsze też dane objawy o niej świadczą. Czym jest więc kolka niemowlęca i jak ją leczyć?
Kolka niemowlęca – co to jest?
Przyjęte w 2016 roku Kryteria Rzymskie IV definiują kolkę niemowlęcą jako wydłużone i . Co ważne, zgodnie z tymi ustaleniami dolegliwość ta nie może być związana z innymi zaburzeniami pracy organizmupowtarzające się okresy płaczu oraz pogorszenia humoru dziecka jak np. gorączka. Kryteria Rzymskie IV określają również, że przypadłość ta pojawia się w pierwszym miesiącu życia dziecka.
Z kolką niemowlęcą dzieci i ich rodzice borykają się od wieków. Pomimo postępów medycyny jej przyczyny nie są dokładnie znane. Za najbardziej prawdopodobny powód przyjmuje się czasowe, niekorzystne zmiany mikrobioty jelitowej organizmu. Są to mikroorganizmy tworzące naturalną florę bakteryjną układu pokarmowego.
Objawy kolki u niemowlaka
Warunkiem do stwierdzenia występowania kolki niemowlęcej jest brak innych chorób u dziecka. Lekarz pediatra musi ponadto wykluczyć zaburzenia rozwoju fizycznego. Istotny jest też wiek niemowlęcia, wynoszący od 1. do 5. miesiąca życia. Jeżeli wszystkie te kryteria zostały spełnione, medyk może stwierdzić wystąpienie kolki niemowlęcej. Oprócz długotrwałego płaczu dziecko podkurcza kończyny i wygina tułów.
O tym, jak ważne jest stosowanie Kryteriów Rzymskich IV, świadczą zachowania dziecka, będące sygnałem występowania innych chorób. Nie jest nim sam płacz. Niemowlę w wieku nieprzekraczającym 5. miesiąca życia płacze zazwyczaj około dwóch godzin dziennie. W przypadku zdrowego płaczu wystarczy uspokoić dziecko, by przestało łkać.
Kolce niemowlęcej nie towarzyszą też objawy takie jak biegunka i wymioty. Przyczyną złego stanu zdrowia dziecka może być również reakcja na leki przyjmowane przez matkę. Oprócz tego podobne oznaki daje uczulenie na składniki pokarmowe. Przykładem jest nietolerancja laktozy. Innym powodem złego samopoczucia dziecka bywa refluks żołądkowo-przełykowy.
Przyczyny kolki niemowlęcej
Kształtowanie się mikrobioty jelitowej w pierwszych miesiącach życia dziecka prawdopodobnie nie od razu przebiega prawidłowo. Wskutek tego dochodzi do dysbiozy, a co za tym idzie do spadku zróżnicowania gatunkowego bakterii. Co więcej, w ekosystemie układu pokarmowego przeważać zaczynają ich patogenne odmiany. Prowadzić to może do zapalenia jelit, czego objawem jest właśnie płacz niemowlęcia.
Pamiętać jednak należy, że powyższy opis kolki niemowlęcej nie został niezbicie potwierdzony. Dotychczas prowadzone badania sugerujące takie przyczyny tej przypadłości wymagają jeszcze potwierdzenia przez gremia naukowe. Niemniej jednak same objawy choroby są dobrze znane nie tylko medykom, ale i rodzicom. Wiadomo także, jakie sygnały nie świadczą o kolce niemowlęcej u dziecka.
Jak radzić sobie z kolkami u niemowlaka?
Na kolkę niemowlęcą wystarczają niekiedy domowe metody. Jednym z najprostszych naturalnych sposobów jest delikatny masaż brzucha dziecka. Ulgę może przynieść niemowlakowi także wykorzystanie wyższej temperatury. Zaleca się m.in. stosowanie ciepłych okładów kładzionych na jego brzuch. Inaczej jest z termoforem. Choć jego użycie jest jak najbardziej możliwe, nie wolno go kłaść bezpośrednio na skórę dziecka, by nie doszło do poparzenia.
Domowe sposoby warto wypróbować w pierwszej kolejności. Jeżeli jednak objawy nie ustępują, konieczne staje się leczenie farmakologiczne. Dobra praktyka zaleca lekarzom w pierwszej kolejności uspokoić zdenerwowanych rodziców, informując ich, że to częsta przypadłość u dzieci. Wówczas możliwe jest rozpoczęcie terapii.
Pediatra może zalecić m.in. aplikację preparatu antykolkowego. Ze względu na bezpieczeństwo dzieci są one wytwarzane w formie płynnej. Zazwyczaj odmierzoną ilość kropli należy dodać do butelki z mlekiem lub podać dziecku doustnie przed rozpoczęciem karmienia piersią. Ilość preparatu zależy ściśle od wieku dziecka.
Diagnoza lekarska może wykazać także konieczność zastosowania probiotyków. Medykamenty tego typu służą do regulacji flory bakteryjnej przewodu pokarmowego. Innymi słowy, zastosowanie probiotyku odwraca niekorzystne procesy, które zaszły w jelitach dziecka. Preparaty te występują na ogół w formie kropli, które należy dozować, lub saszetek do rozpuszczenia w wodzie. Ich zakup powinno się skonsultować z pediatrą, który dobierze lek z właściwymi szczepami bakterii.
Kolka niemowlęca niezmiennie jest zagadką dla środowiska naukowego. Choć jej przyczyny nie są w pełni potwierdzone, sposoby jej leczenia są na szczęście dobrze znane. Dzięki temu ulżyć dziecku może nie tylko lekarz, ale także rodzic. Pamiętać jednak trzeba, że zawsze warto udać się z niemowlęciem na badania. Da to pewność, że powodem złego samopoczucia dziecka rzeczywiście jest kolka, a nie choroba.
Bibliografia:
J. Rusin, Kolka niemowlęca – czym jest, jak leczyć?, https://www.aptelia.pl/czytelnia/a469-Kolka_niemowleca__czym_jest_jak_leczyc, [dostęp: 21.10.2022]
M. Kolary, Co na kolki u niemowlaka?, https://www.aptelia.pl/czytelnia/a501-Co_na_kolki_u_niemowlaka ,[dostęp: 26.10.2022]
I. Stadnicka, T. Grzelewski (rec.), Naturalne sposoby na kolkę niemowlaka, https://zdrowie.parenting.pl/naturalne-sposoby-na-kolke-niemowlaka, [dostęp: 21.10.2022]
I. Migalska-Łyczko, Kolki u noworodka – jak rozpoznać i łagodzić objawy?, https://www.bebiklub.pl/niemowle/zywienie/dolegliwosci-trawienne/kolka-u-noworodka-jak-rozpoznac-i-lagodzic-objawy, [dostęp: 21.10.2022]
