Przedwczesny poród to taki, który rozpoczął się między 23. a 37. tygodniem ciąży. Dziecko urodzone przedwcześnie nie może żyć samodzielnie poza organizmem mamy.
Noworodki niedonoszone nie osiągnęły bowiem tzw. wieku ciążowego, dzięki któremu mogłoby sobie samodzielnie radzić. Dzięki temu, że współczesne kobiety ciężarne systematycznie kontrolują przebieg swojej ciąży u ginekologa, zmniejsza się liczba dzieci urodzonych zbyt wcześnie. Nie oznacza to jednak całkowitego rozwiązania problemu. Przedwczesne porody nadal pozostają ważnym problemem współczesnego położnictwa. Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ z przedwczesnym porodem ciągle wiąże się z wysoka umieralność okołoporodowa noworodków – nie udaje się uratować aż 85% dzieci, które przyszły na świat przed 29. tygodniem ciąży.
Pierwsze sygnały przedwczesnego porodu
Pierwszymi sygnałami świadczącymi to tym, że grozi ci przedwczesny poród są bóle podbrzusza, którym towarzyszą systematyczne, regularne skurcze, uczucie ucisku w dolnej części miednicy, w udach i w okolicy łonowej, rozwieranie się szyjki macicy, a czasem także odejście wód płodowych. Jeżeli cokolwiek Cię zaniepokoi – koniecznie udaj się do najbliższego szpitala. Kobiety z objawami świadczącymi o możliwości wystąpienia przedwczesnego porodu są kierowane na oddział patologii ciąży. Postępowanie lekarzy uzależnione jest od stopnia zaawansowania porodu. Gdy poród nie jest zbyt zaawansowany – kobieta ciężarna otrzymuje zalecenia leżenia (najlepiej na lewym boku), odpoczynku fizycznego i psychicznego, podaje jej się także leki hamujące czynność skurczową macicy oraz leki przyspieszające dojrzewanie płuc dziecka. Jednak gdy wody płodowe już odeszły, lekarze , aby zapobiec wystąpieniu zakażenia wewnątrzmacicznego, muszą podjąć inne leczenie. Wówczas kobieta jest poddawana badaniom laboratoryjnym oraz bakteriologicznym. Kontrolowana jest także czynność serca płodu. Podejmuje się też decyzję o sposobie rozwiązania ciąży.
Dlaczego kobiety rodzą przedwcześnie?
Lekarze zapytani o przyczyny przedwczesnego porodu przyznają: w około 50% przypadków nie wiemy, dlaczego poród rozpoczął się przed 37. tygodniem ciąży. I chociaż nierzadko nie udaje się ustalić powodów, dla których maleństwo zbyt wcześnie pojawia się na świecie, to jednak istnieją tzw. czynniki większego ryzyka. Ich wystąpienie może, ale nie musi, wpłynąć na poród przedwczesny. Co może być sygnałem świadczącym o potencjalnej możliwości wystąpienia zbyt wczesnego porodu? Przyczyn jest kilka: zbyt wczesne lub zbyt późne macierzyństwo ( mamy – nastolatki oraz mamy po 35. roku życia), konflikt serologiczny, cukrzyca ciążowa, przepracowanie, choroba przyszłej matki (np. zakażenie nerek, infekcje dróg płodowych, niedokrwistość, nadciśnienie tętnicze, tarczyca, zapalenie płuc), stosowanie używek, silny stres, niedożywienie ( lub niewłaściwe odżywianie), ciąża mnoga, czy patologie płodu (np. przedwczesne odklejanie się łożyska, wielowodzie, łożysko przodujące
Opieka nad wcześniakiem
Dzieci urodzone zbyt wcześnie są natychmiast obejmowane specjalną opieką medyczną. Jeśli maluszek wymaga pomocy w uregulowaniu temperatury ciała lub w oddychaniu, wówczas zostanie on umieszczony w inkubatorze. Inkubator pełni bardzo ważną funkcję – poprzez to, że stwarza właściwe warunki monitorowania wcześniaków i podtrzymywania ich funkcji życiowych, pozwala maluszkom na uzyskanie pełnej dojrzałości narządowej. Niezbędnej do samodzielnego życia.
Co może zrobić mama?
Sytuacja, w której młoda mama musi pozostawić swoje nowonarodzone dziecko w inkubatorze, i to czasem nawet na kilkanaście tygodni, nie jest łatwa ani dla rodziców, ani dla dziecka. Rodzice wcześniaków często pytają o to, czy mogą coś zrobić. Oczywiście, że mogą! Przede wszystkim, jeśli nie ma do tego żadnych przeciwwskazań i dziecko może pić mleko mamy, należy pokarm odciągać. Mleko mamy jest niezastąpionym źródłem witamin i może naprawdę pomóc maluchowi w rozwoju i nabywaniu sił. Po drugie – bliski kontakt z dzieckiem. Udowodniono, że bezpośredni kontakt mamy i taty z dzieckiem na tzw. metodę kangura, czyli „skóra do skóry” powoduje, że dzieci szybciej i lepiej się rozwijają. Co jeszcze może pomóc? Nagrania bicia serca, słuchanie głosu mamy czy kładzenie na materacach wodnych lub ha maczkach. To stwarza maluszkowi złudzenie przebywania ciągle w brzuszku mamy.
