Mama TENS, czyli sposób na poród bez bólu

Poród – to zakończenie fazy wewnątrzłonowego rozwoju i przejście dziecka do nowych warunków życia, stanowiących przełom w życiu jego i matki.

Prawidłowy poród przebiega drogami natury przy minimalnym udziale położniczym. Nierozerwalnie z porodem łączy się pojęcie bólu porodowego. Ból porodowy ma w swojej specyfice dwa równoważne komponenty: obiektywne bodźce nocyceptywne oraz komponentę psychologiczną, której wpływ może w sposób znaczący modulować odczuwanie bólu porodowego, a także sam przebieg porodu.Najczęściej ból porodowy rozpoczyna się w okolicy kości krzyżowej i rozprzestrzenia się na podbrzusze i promieniuje do nóg.

Wpływ na intensywność doznań bólowych mają takie czynniki jak: indywidualny próg bólowy, nasilenie czynności skurczowej, czas trwania poszczególnych skurczów, zaawansowanie i szybkość postępu porodu, stopień rozciągnięcia tkanek kanału rodnego, głównie dna miednicy, pozycja rodzącej, oraz możliwość poruszania się i zmiany pozycji w czasie porodu.

Radzenie sobie z bólem
Istnieje wiele metod zmniejszania bólu porodowego a wśród nich m.in.: wsparcie bliskiej osoby, techniki relaksacyjne, ruch w trakcje porodu, ciepłe kąpiele, masaż, metody alternatywne: aromaterapia, hipnoza, homeopatia, ziołolecznictwo, akupunktura, Entonox (50/50 mieszanina podtlenku azotu i tlenu), środki farmakologiczne, znieczulenie zewnątrzoponowe i inne.

Wśród wielu metod radzenia sobie z bólem porodowy coraz szerzej opisywany i rozpowszechniany na całym świecie jest TENS czyli przezskórna stymulacja nerwów (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation).

Stymulator TENS jest malutkim urządzeniem podłączonym z czterema elektrodami, które przykleja się do pleców kobiety rodzącej. Przez elektrody przepuszczany jest delikatny bodziec elektryczny wywołujący niebolesne uczucie łaskotania/mrowienia. Kobieta rodząca sama kontroluje natężenie prądu.

Brytyjskie badania naukowe dowodzą, iż w 80% porodów z zastosowaniem TENS-u w istotny sposób zmniejsza się odczucie bólu. Pomaga to rodzącej w kontrolowaniu tego, co się z nią dzieje, ułatwia stosowanie innych (naturalnych) technik przeciwbólowych. W trakcje stymulacji można swobodnie poruszać się, przyjmować wygodne pozycję oraz chodzić. Jeśli przyszła mama chce wziąć prysznic wystarczy tylko odkleić elektrody a po prysznicy ponownie je przykleić.

Dzięki zastosowaniu TENS-u czas porodu może ulec skróceniu, a mama jest mniej zmęczona, gdy nadchodzi najważniejszy moment porodu, czyli faza parcia.

Nie opisano żadnych działań ubocznych wpływających na dziecko, także w badaniach neurobehawioralnych: ocena w skali Apgar i równowaga kwasowo zasadowa nie wydają się być zależne od stosowania TENS. Metoda jest szczególnie użyteczna w przypadku rosnącej liczby kobiet, które unikają przyj­mowania jakichkolwiek leków podczas porodu.

Badania naukowe

Zmniejszanie  porodowego poprzez zastosowanie TENS-u wpływa przede wszystkim na bóle w plecach, podczas gdy na bóle w podbrzuszu oddziaływanie jest niewielkie  (Bundsen, i zespół, 1984 r.). Pacjentki, które podczas porodu oceniały swój ból w różnych fazach bez zastosowania TENS, wypowiadały się wyłącznie korzystnie o TENS  (Grim i Morey, 1985). Matki, które odczuły korzyści z TENS i nie potrzebują innych metod uśmierzania bólu, wykazują z reguły krótszy czas rodzenia (Harrison i zespół, 1986). Dunn i zespól (1989) udowodnili w oparciu o kontrolną grupę placebo, znaczny wzrost skurczów macicy w stosunku do placebo, który może wyjaśnić również obserwowane przyspieszenie przebiegu porodu, przy zastosowaniu akupunktury stymulowanej elektrycznie. (Perera, 1977r.)

Należy oczekiwać lepszych wartości APGAR poprzez unikanie, ewentualnie redukcję uśmierzania bólu przez depresję oddechu (Bundsen i zespół,1982 r.) oraz  wzrostu ogólnej odporności noworodka „Comparison of clinical data and the findings of catecholamine and immune factor assays suggested that, TENS in premature delivery improved fetal and neonatal adaptations to perinatal stresses and infection”.( Sokolova at.al –vide poz.19.)

Przy niewystarczającym działaniu terapeutycznym można zawsze łączyć TENS z innymi metodami.

Historia TENS w położnictwie

Zastosowanie TENS w położnictwie ma swój początek w Szwecji. Aktualnie okołoporodowy TENS jest szeroko stosowany w USA, Wielkiej Brytanii, Niemczech. W Wielkiej Brytanii wszystkie położne upoważnione są do samodzielnego stosowania TENS w czasie porodu, pod warunkiem odbycia przeszkolenia.

Przeciwwskazania do zastosowania TENS-u:

• rozrusznik serca, silna arytmia serca (wymagana opinia kardiologa),
• epilepsja (wymagana opinia neurologa i pierwszy zabieg pod kontrolą),
• stymulacja miejsca w którym stwierdzono zmianę nowotworową,
• nie wolno stymulować brzucha ciężarnej,
• zaawansowane żylaki zewnętrzne w miejscu aplikacji elektrod (np. żylaki na nogach lub znaczne hemoroidy),
• nie wolno układać elektrod na podrażnionej, zranionej skórze lecz otoczyć elektrodami ranę, naklejając elektrody na zdrowej skórze,
• nie stosować w czasie obsługi maszyn i pojazdów (możliwość odwrócenia uwagi)
• nie stosować w odległości < 1 m od aktywnych urządzeń wys. częstotliwości

Polecamy Elle Tens stymulator bólu porodowego