Stan przedrzucawkowy (lub toksemia) to zjawisko, w przebiegu którego u ciężarnej kobiety rozwijają się obrzęki, wzrasta ciśnienie krwi, a w moczu pojawia się białko.
Czasami ten stan nazywa się nadciśnieniem indukowanym ciążą [ang. PIH – pregnancy-induced hypertension]. Bardziej narażone na stan przedrzucawkowy są kobiety z chorobą nerek lub nadciśnieniem tętniczym, a także te, które chorują na cukrzycę. Toksemia to główna przyczyna przedwczesnych porodów i powikłań w przebiegu ciąży. Nieleczona może prowadzić do napadów drgawek – stanu, który określa się mianem rzucawki porodowej. Chociaż istnieje wiele teorii na ten temat, nikt tak naprawdę nie wie, co powoduje stan przedrzucawkowy. Pewnemu badaniu poddano cztery grupy kobiet: kobiety w ciąży z nadciśnieniem tętniczym, kobiety, które nie były w ciąży z nadciśnieniem tętniczym, kobiety w ciąży z normalnym ciśnieniem tętniczym oraz kobiety, które nie były w ciąży z normalnym ciśnieniem tętniczym. Na ich włóknach nerwowych, zaopatrujących naczynia krwionośne, umieszczono elektrody.
Odkryto, że kobiety, u których rozwinął się stan przedrzucawkowy, miały bardziej aktywny współczulny układ nerwowy (więcej adrenaliny w krwiobiegu), co powodowało zwężenie naczyń krwionośnych, podwyższone ciśnienie oraz wyższy poziom czynników zapalnych na poziomie komórkowym. Powszechnie wiadomo, że współczulny układ nerwowy jest związany z reakcją walki lub ucieczki oraz z tym, co postrzegamy jako stresujące. Jeden z prowadzących to badanie naukowców zasugerował, że powodem, dla którego u kobiet ze stanem przedrzucawkowym wzrasta ciśnienie krwi, jest „nieprawidłowość w centralnym układzie opracowywania sprzecznych danych”, która może podwyższać poziom niektórych hormonów, przyczyniających się nie tylko do podwyższonego ciśnienia krwi, ale mogących się wiązać z poczuciem lęku i wrogości. Wydaje mi się, że taka „nieprawidłowość” nie istnieje. Zwyczajnie kobiety te nie mają umiejętności czy środków, dzięki którym mogłyby bezpośrednio zaspokajać własne potrzeby. Mogą się jednak tego nauczyć!