Ciąża to także okres wielu badań w trosce o stan zdrowia kobiety i jej dziecka.
Pozwalają one odpowiednio wcześniej wykryć nieprawidłowości i powikłania. Wizyty u lekarza mają na celu ograniczenie możliwości wystąpienia komplikacji podczas całego okresu ciąży, a w przypadku ich pojawienia się – odpowiednio szybkiego przeciwdziałania.
Kalendarz badań
Podczas pierwszej wizyty przeprowadza się wewnętrzne badanie ginekologiczne, pobiera wymaz z pochwy celem określenia jej stanu bakteriologicznego i cytologicznego szyjki macicy. Kontroluje się także piersi i mierzy ciśnienie krwi.
W pierwszym trymestrze ciąży na ogólne badania ginekologiczne kobieta powinna zgłaszać się co 4 tygodnie. Wtedy odbywa się pierwsze badanie USG oraz pierwsze badania serologiczne: OWA (WR – na ewentualność kiły), HBS (na ewentualność żółtaczki zakaźnej). Badanie WR (odczyn Wassermanna) służy do wykrywania w surowicy krwi obecności przeciwciał świadczących o zakażeniu lub przebytej infekcji kiłowej, choroby zakaźnej przenoszonej drogą płciową. Wykonuje się je dwukrotnie – na początku i pod koniec ciąży, co pozwala zapobiec kile wrodzonej, która wywołuje u dziecka nieuleczalne zmiany. Kiła nabyta matki jest chorobą uleczalną i można ją leczyć nawet w czasie ciąży.
Na początku ciąży przeprowadza się także badanie w kierunku toksoplazmozy – choroby, która w przypadku zachorowania matki po 16. tygodniu ciąży może poważnie uszkodzić rozwijający się płód. Zarażenie człowieka może nastąpić drogą pokarmową, łożyskową a także w inny sposób – poprzez transfuzję krwi, przeszczep zakażonych narządów, w czasie pracy personelu laboratoryjnego z materiałem zakaźnym. Należy sprawdzić, czy u matki jest wystarczająca liczba przeciwciał chroniących przed rozprzestrzenianiem się zakażenia w organizmie przy kontakcie z zarazkami. Jeżeli nie stwierdzi się przeciwciał (wynik ujemny), badanie powinno się powtórzyć jeszcze 2-3 razy, aby sprawdzić, czy poziom przeciwciał nie wzrasta. Należy unikać spożywania surowego mięsa oraz kontaktu z kotami czy też z ziemią, w której mogą się znajdować ich odchody. Ważne by myć dokładnie warzywa i przestrzegać ogólnych zasad higieny. Jeżeli wynik badania IgG jest dodatni, oznacza to, że kobieta ma przeciwciała i w zasadzie nie powinna się obawiać choroby.
W drugim trymestrze kobieta wciąż zgłasza się na badania co 4 tygodnie. Dokonuje się wtedy pomiaru ciśnienia krwi, poddaje analizie krew i mocz. Badanie USG przeprowadza się sondą brzuszną. Kobiety, które ukończyły 35. rok życia, mogą poddać się diagnostyce prenatalnej.
W trzecim trymestrze wizyty u ginekologa przypadają częściej – co 2-3 tygodnie a w ostatnim miesiącu nawet co kilka dni. W czasie wizyt dokonuje się pomiaru ciśnienia krwi, wagi ciała, badań krwi i moczu. Trzeci raz wykonuje się badanie USG. Wtedy także przeprowadza się test obciążenia glukozą, który umożliwia wykrycie cukrzycy. Pod koniec ciąży pojawiają się badania kardiotokograficzne (KTG). Jeśli kobieta decyduje się na poród ze znieczuleniem zewnątrzoponowym, wymagane są badania na krzepliwość krwi oraz EKG. Po 35. tygodniu ciąży powinno się powtórzyć badania OWA oraz HBS. Jeśli badania wykażą, że matka jest nosicielką wirusa, dziecku po urodzeniu podaje się immunoglobinę, co zapobiega uszkodzeniom wątroby.
