Jaki okres jest kluczowy w procesie rozwoju zdolności motorycznych małego dziecka? Na co należy zwrócić uwagę, aby zminimalizować wystąpienie nieprawidłowości? Co oznacza handling i pojęcie „zwrotne punkty rozwojowe”? Na te i więcej pytań dotyczących rehabilitacji noworodków odpowiadają eksperci Centrum Medycznego VenaMed.
Na wstępnie warto wspomnieć, że prawidłowy rozwój dziecka zależy od:
- Budowy genetycznej, przekazanej dziecku przez rodziców w momencie zapłodnienia.
- Niezakłóconego rozwoju wewnątrzłonowego, szczególnie w pierwszych 3 miesiącach życia, tj. formowania narządów.
Sprawnie przebiegającego porodu przy aktywnym udziale mamy. - Prawidłowego funkcjonowania narządów zmysłów, które warunkują odbiór bodźców ze środowiska wewnętrznego i zewnętrznego.
- Prawidłowego dojrzewania ośrodkowego układu nerwowego.
- Prawidłowo przebiegających procesów integracji zmysłów, zachodzących w OUN (Ośrodkowym Układzie Nerwowym).
Środowiska rodzinnego w jakim rozwija się dziecko, dla stymulacji wszechstronnego i harmonijnego rozwoju dziecka.
Pierwszy rok życia małego dziecka jest fundamentem dla jego kolejnych lat, w którym najważniejszą rolę odgrywa rozwój motoryczny. Jest to czas bardzo dynamicznych przemian ruchowych. Z pozycji leżącej, w której niemowlę przebywa, za dwanaście miesięcy ma osiągnąć umiejętność wstawania i chodzenia.
Prawidłowa aktywność fizyczna pociąga za sobą rozwój sfery psychicznej, dlatego okres ten został nazwany rozwojem psychoruchowym. Odchylenia powstałe w tym wieku, np. nieprawidłowe napięcie mięśniowe, może spowodować w późniejszym okresie problemy w obszarze motorycznym tj. powstawanie wad w obrębie aparatu ruchu np. wad postawy. Dziecko z zaburzeniami motoryki może mieć trudności nie tylko z dość błahymi czynnościami takimi jak: podskakiwanie, rzut piłką, prace manualne czy pisanie, ale także w rozwoju emocjonalnym i poznawczym – problemy z koncentracją i uczeniem się oraz rozwojem mowy.
Wczesne wykrycie nieprawidłowości w rozwoju ruchowym, dysfunkcji w narządach wzroku, słuchu, narządu równowagi czy dotyku pozwoli na wczesne stymulowanie prawidłowego rozwoju malucha, co wpłynie na harmonijny, wszechstronny rozwój małego dziecka, minimalizując skutki ewentualnych zaburzeń.
Oczywiste jest, że dla prawidłowego funkcjonowania organizmu dziecka niezbędne jest dobre odżywianie, dotlenienie organizmu, kontakt z innymi ludźmi, a szczególnie kochająca rodzina i odpowiednio wyzwalany ruch. To rodzice, którzy ze swoim dzieckiem spędzają najwięcej czasu najlepiej potrafią odczytać i zinterpretować jego emocje, zachowania oraz potrzeby, a także występujące dysfunkcje. Ich wnikliwa, baczna obserwacja pozwoli na wykrycie wczesnych sygnałów i szybką skuteczną reakcję.
Należy jednak pamiętać, że rozwój dziecka ma charakter wieloczynnikowy i indywidualny. Nie ma dwojga takich samych dzieci, a wykształcenie odpowiedniej reakcji na bodźce u każdego z osobna może mieć nieco inny przebieg.
Rodzice muszą mieć wiedzę o ważności rozwoju ruchowego małego dziecka oraz mieć świadomość, że rozwój ten przebiega niejednakowo i jest bardzo zróżnicowany, lecz odznacza się określoną prawidłowością. Unoszenie głowy, siadanie i chodzenie są tak ważne, że zostały nazwane „zwrotnymi punktami rozwojowymi”. Czas ich pojawiania się wykazuje pewne różnice, ale kolejność ich osiągania jest zawsze stała i nie należy tej kolejności zmieniać. Mózg małego człowieka zna etapy zwrotnych punktów rozwojowych, a świadomi rodzice będą odpowiednio wspiera i stymulować swoje dziecko w osiąganiu tych umiejętności. W pierwszym roku życia malucha warto zasięgnąć opinii specjalisty, aby mieć pewność, że nasze dziecko prawidłowo się rozwija. – mówi dr n. med. i n. o zdr. Aneta Popieluch – fizjoterapeuta. – Specjaliści w naszej klinice udzielają wskazówek, instruują, zalecają i zachęcają do towarzyszenia w tym rozwoju, poprzez stworzenie i zapewnienie bezpiecznego placu zabaw. Szczegółowo tłumaczą jak postępować, zwracają uwagę na nieprawidłowe wzorce – dodaje.
Nie zawsze powszechnie znane pojęcie „zaburzenia mięśniowego” musi oznaczać uszkodzenie układu nerwowego, a „asymetria” wcześniej zauważona, dzięki odpowiedniej pielęgnacji może okazać się łatwiejsza do wyprowadzenia, niż przypuszczają młodzi rodzice. Z tego względu w pierwszym okresie od narodzin, rodzicom zaleca się skorzystanie z konsultacji fizjoterapeutycznej w celu upewnienia się co do harmonijnego rozwoju pociechy.
W ofercie kliniki mamy konsultacje dla młodych rodziców. Eksperci VenaMed udzielają szczegółowych informacji dotyczących PIELĘGNACJI NOWORODKA tzw. Handlingu, która ma za zadanie wspierać dziecko w prawidłowym rozwoju motorycznym jednocześnie zapobiegać rozwojowi nieprawidłowych wzorców ruchowych, a co za tym idzie mechanizmów kompensacyjnych, które mogą kolejno przyczynić się do później osiąganych umiejętności ruchowych np. nieprawidłowego modelu chodu, czy też zaburzeń integracji sensorycznej – informuje fizjoterapeutka.
W przypadku stwierdzenia zaburzeń motorycznych niemowląt prowadzimy terapię. Pracujemy nad neutralizacją mechanizmów kompensacyjnych oraz wad postawy. Stosowane przez nas metody neurorozwojowe mają na celu przywrócenie prawidłowego modelu chodu czy eliminację zaburzeń integracji sensorycznej – dodaje Aneta Popieluch.
Wśród czynników branych pod uwagę przy postawieniu diagnozy powinny znaleźć się takie kwestie jak: przebieg ciąży i porodu, analiza pozycji w jakiej najczęściej przebywa dziecko, pozycje do karmienia, układanie do snu, kąpieli, nawyki pielęgnacyjne rodziców, opiekunów czy też dziadków, a także występowanie podobnych problemów u rodziców.
Partner artykułu:
Centrum Medyczne VenaMed
ul. Słowackiego 21/23
01-593 Warszawa, Żoliborz
https://cmvenamed.pl
