W pierwszych kilku miesiącach życia niemowlęcia codzienna kąpiel nie jest jednak bezwzględnie konieczna, pod warunkiem że podczas każdej zmiany pieluszki dokładnie przemywasz skórę w tej okolicy, najbardziej narażoną na zabrudzenie i podrażnienie.
O codzienną kąpiel należy zadbać, gdy dziecko nauczy się samodzielnie przemieszczać i jeść (oblewa się i brudzi) oraz w upalne dni (bardziej się poci).
- Pamiętaj, aby skórę niemowlęcia myć delikatnymi mydłami (kostkami myjącymi) lub płynami do kąpieli przeznaczonymi specjalnie dla niemowląt – mydła i płyny dla dorosłych mogą podrażniać skórę (substancje zapachowe, konserwanty) i zaburzać czynność ochronnej bariery naskórka (inny odczyn kosmetyków dla dorosłych).
- Nie używaj myjek, których nie możesz wyprać lub wygotować. Myjka wcale nie jest konieczna, aby dokładnie umyć niemowlę.
- Noworodki i niemowlęta najwygodniej kąpać w wanience. Nie trzeba jednak nalewać do niej zbyt dużo wody – powinna przykrywać dziecko do połowy. Wanienkę ustaw w dogodnym miejscu na stabilnym podłożu, tak aby się nie wywróciła podczas kąpieli.
- Kiedy już włożysz dziecko do wanienki, podtrzymuj mu ręką plecki, barki i główkę, utrzymując górną część ciała nieco wyżej. Uchwyć palcami bark dziecka, co zabezpieczy go przed wyślizgnięciem się. Drugą ręką możesz myć i opłukiwać malucha. Możesz też głębiej zanurzyć dziecko, ale zawsze podtrzymuj jego główkę, utrzymując ją nad powierzchnią wody.
- Jeżeli nie masz wprawy, początkowo możesz myć noworodka zwilżonym miękkim ręcznikiem, ewentualnie namydlić skórę dziecka na przewijaku (lub na innym sprzęcie, na którym możesz bezpiecznie położyć malucha), a następnie spłukać mydło w wanience.
- Specjalne wkładki z gąbki do wanienki zabezpieczają malucha przed ślizganiem się w wanience. Pamiętaj jednak, aby je okresowo zmieniać.
- Kąp dziecko w wodzie o temperaturze 33–34°C, która jest neutralna dla niemowlęcia. Jeżeli nie masz termometru, zanurz w wodzie przedramię lub łokieć – gdy nie odczuwasz chłodu ani wyraźnego ciepła, temperatura wody jest odpowiednia.
- Dopóki nie nabierzesz wprawy w kąpaniu swojej pociechy, unikaj stosowania płynów do kąpieli z oliwką – skóra staje się wtedy bardzo śliska i dziecko może się wyśliznąć przy wkładaniu lub wyjmowaniu z wanienki.
- Zadbaj o odpowiednią temperaturę pomieszczenia, w którym kąpiesz malucha – im młodsze dziecko i im mniej waży, tym szybciej się wychładza i będzie mu zimno, zwłaszcza gdy skóra jest mokra (woda szybko paruje, odbierając ciepło). Jeżeli nie wiesz, dlaczego maluch płacze, spróbuj najpierw podnieść temperaturę w „pomieszczeniu kąpielowym”.
- Zawsze miej pod ręką wszystkie przybory, przede wszystkim ręcznik.
- Po wyjęciu dziecka z wanienki otul je dokładnie miękkim ręcznikiem, żeby mu było ciepło, i dobrze je osusz.
- Niekiedy nie zaleca się kąpania noworodka w wanience przed odpadnięciem pępowiny, jeżeli jednak pępek goi się prawidłowo, jego zamoczenie nie jest groźne – i tak go zaraz osuszysz, a jeśli w wanience nie ma zbyt dużo wody, nie jest on zanurzony.
- Kąpiel ma być przyjemnością. Nie wkładaj na siłę do wanienki dziecka, które boi się wody. W takiej sytuacji myj je przez jakiś czas wilgotnym ręcznikiem i stopniowo oswajaj z wodą.
Nigdy, nawet na krótką chwilę, nie zostawiaj małego dziecka samego w wodzie!
Nawet chwila nieuwagi może spowodować, że taka beztroska skończy się tragicznie. Dziecko wpadnie twarzą do wody, zachłyśnie się i może dojść do odruchowego zatrzymania oddechu. Kąpiel starszego niemowlęcia, które już samo stabilnie siedzi, oraz dziecka w 2. roku życia nie stwarza już tylu problemów. W tym wieku stanowi również dobrą okazję do zabawy w wodzie – dzieci uwielbiają chlapać wodą lub przelewać ją do kubeczków. Dziecko można też kąpać w normalnej wannie.
Jak pielęgnować włosy małego dziecka?
W okresie niemowlęcym i w 2. roku życia dziecko zazwyczaj ma jeszcze niewiele włosów, a nawet może nie mieć ich wcale. Nie trzeba więc stosować szamponu, a główkę wystarczy umyć mydłem lub płynem używanym do kąpieli dziecka. Jeśli główka się szczególnie nie brudzi (np. w wyniku ulewania pokarmu lub wymiotów) ani nie poci, włosy wystarczy myć raz lub dwa razy w tygodniu. Te same zasady obowiązują przy obfitszym owłosieniu,które zdarza się u niektórych noworodków.
*- prof. dr hab. med. Magdalena Czarnecka-Operacz, Ośrodek Diagnostyki Chorób Alergicznych
Katedra i Klinika Dermatologii Uniwersytet Medyczny, Poznań
– dr med. Dorota Jenerowicz, Ośrodek Diagnostyki Chorób Alergicznych, Katedra i Klinika Dermatologii
Uniwersytet Medyczny, Poznań
Artykuł jest fragmentem przewodnika dla rodziców „Pierwsze 2 lata życia dziecka” wydanego przez Medycynę Praktyczną, Kraków 2010.
Przewodnik pozwoli się przygotować rodzicom do opieki nad dzieckiem i ułatwi podejmowanie optymalnych dla jego rozwoju decyzji. Polecamy!
Zamówienia:
– www.przewodnikdlarodzicow.pl
– pod nr tel. 12 293 40 80 lub pod numerem infolinii 0 800 888 000
